เป็นพระที่นั่งองค์ใหญ่ที่สุดในหมู่พระที่นั่งบนพระนครคีรี ก่อฤกษ์เมื่อ วันที่ ๗ กรกฎาคม พุทธศักราช ๒๔๐๒ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงใช้เป็นท้องพระโ...
พระที่นั่งสองชั้น ลักษณะคล้ายเก๋งจีน สร้างต่อกับท้ายพระที่นั่งเพชรภูมิไพโรจน์ เป็นที่ประทับส่วนพระองค์ของพระเจ้าอยู่หัว เเละสมเด็จพร...
ปราสาทจัตุรมุขยอดปรางค์ห้ายอด มียอดปรางค์ใหญ่อยู่ตรงกลาง และยอดปรางค์เล็กที่มุมทั้งสี่ ที่ตัวปราสาทตกแต่งด้วยลายปูนปั้น ตั้งอยู่บนฐานสูงซ้อน...
พระที่นั่งชั้นเดียวคล้ายเก๋งจีน ประตูหน้าต่างเป็นวงโค้ง ตกแต่งด้วยเสากลมติดผนัง หัวเสาเป็นศิลปะกรีกแบบไอโอนิค เหนือหัวเสาตกแต่งลวดลายเป...
หอทรงกลมสูงคล้ายกระโจมไฟ มีบันไดเวียนภายในขึ้นข้างบน ชั้นบนรอบนอกเป็นระเบียงประดับลูกกรงแก้ว กระเบื้องเคลือบสีเขียวโดยรอบ หลังคารูปโดม ...
พระตำหนักสันถาคารสถาน
เป็นหมู่พระที่นั่งขนาดใหญ่ทางขวามือของทางขึ้น ก่อนถึงพระที่...
หอนี้ตั้งอยู่บนยอดเขาเล็กๆ ด้านหน้าพระที่นั่งเพชรภูมิไพโรจน์ สร้างไว้เป็นอาคารเล็กๆ ๓ หลัง หอกลางมีขนาดใหญ่กว่าสองหอด้านข้าง มีแท่นประ...
บริเวณยอดกลางของเขามหาสวรรค์ เดิมมีพระเจดีย์โบราณของวัดอินทรคีรีองค์หนึ่ง ซึ่งชำรุดทรุดโทรม พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯ ...
เป็นรูปศาลาการเปรียญ ตั้งอยู่ใกล้พระอุโบสถวัดพระแก้ว มีแท่นอาสนสงฆ์และธรรมาสน์เทศน์ก่ออิฐถือปูน เป็นสถานที่ทรงบำเพ็ญพระราชกุศลสดับพระธรรมเทศ...
โรงม้า อาคารที่พักม้า พาหนะที่ใช้โดยสารขึ้นมาบนพระนครคีรี อาคารชั้นเดียว หลังคาจั่วแบบมีเฉลียงด้านหน้าที่มีหลังคาปีกนกคลุม แผนผังรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า...
ตั้งอยู่ด้านซ้ายมือของทางขึ้นเหนือโรงม้า สำหรับเป็นที่พักมหาดเล็ก ข้าราชบริพาร และเป็นที่ทำการของกรมพระตำรวจหลวงและราชวัลลภ...
ตั้งอยู่ด้านขวามือของทางขึ้นเหนือโรงม้า เป็นที่ทำการของคณะลูกขุน ณ ศาลหลวงเพื่อพิจารณาคดีความต่างๆ...
ศาลานี้ตั้งอยู่ที่ไหล่เขาทิศตะวันออก ตรงข้ามกับหน้าวัดมหาสมณาราม เป็นที่ประทับทอดพระเนตรการจัดงานนักขัตฤกษ์และงานประเพณี เช่น งานสงกราน...
อยู่แยกไปทางด้านซ้ายมือของทางขึ้น ตรงกันข้ามกับศาลาหน้าด่าน เป็นศาลาที่พักสำหรับข้าราชการ ชั้นผู้ใหญ่ บนพระนครคีรี ทั้งก่อน...
อยู่ริมแยกทางที่จะไปวัดพระแก้ว เป็นโรงครัวสำหรับทำอาหารเลี้ยงข้าราชบริพาร...
ตั้งอยู่ทางลาดเหนือโรงโขนขึ้นไปทางด้านหน้าพระที่นั่งเพชรภูมิไพโรจน์ เป็นที่ทำการของสมุหราชองครักษ์ และเป็นที่พักของราชองครักษ์เวร...
ตั้งอยู่ด้านขวามือของทางขึ้นใกล้โรงโขน เป็นสถานที่ทำการของกรมพระตำรวจหลวง ข้าราชบริพารโขลนทวาร และมหาดเล็ก ในพระราชสำนักใช้เป็นที่พักใน...
ศาลาด่านกลาง อาคารที่ทำการและที่พักระหว่างออกตรวจตราของของกรมพระตำรวจหลวง โขลนทวาร และมหาดเล็ก ตั้งอยู่ระหว่างทางขึ้นพระราชวังบริเวณทางเข้าพ...
ภายในพระราชฐานมีพระทวาร ๗ พระทวาร แบ่งออกเป็นพระทวารรอบพระราชวัง ๔ พระทวารและพระทวารในพระราชมณเฑียรอีก ๓ พระทวาร พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้า...
พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดให้สร้างวัดประจำพระราชวังบนพระนครคีรียอดเขาทางด้านทิศตะวันออกทำนองเดียวกันกับวัดพระศรีรัตนศาสดารามที่...
เจดีย์ทรงระฆัง สร้างจากศิลาสีเทาอมเขียว ตั้งอยู่บนฐานสี่เหลี่ยม ฐานกว้างด้านละ ๓ เมตร องค์เจดีย์สูง ๙ เมตร ตั้งอยู่ด้านหลังพระวิหาร พร...
ตั้งอยู่บริเวณตรงข้ามกับพระวิหาร ศาลาสร้างเป็นศาลาโถงขนาดเล็กสามหลัง องค์พระปรางค์สร้างเป็นพระปรางค์จัตุรมุขทาสีแดงทั้งองค์ มีแท่นสำหรับประด...
หอระฆังรูปสี่เหลี่ยมย่อมุมขนาดเล็ก ตั้งอยู่บนเนินสูงลดหลั่นลงมาจากพระวิหาร...
โรงครัวหลวง อาคารโรงครัวสำหรับเตรียมเครื่องเสวยพระมหากษัตริย์ เป็นอาคารชั้นเดียวด้านในเป็นห้องโล่งและทางทิศตะวันตกแบ่งเป็นส่วนของเตาไฟซึ่งมี...
ตั้งอยู่ริมทางแยกที่จะลงไปวัดพระนอนหรือทางที่จะไปยอดเขาอีกลูกหนึ่ง เป็นที่พักนายด่านตรวจตราเช่นเดียวกับด่านหน้า...
โรงรถ อาคารที่จอดรถลาก พาหนะที่ใช้โดยสารขึ้นมาบนพระนครคีรี อาคารชั้นเดียว หลังคาจั่วแบบมีเฉลียงด้านหน้าที่มีหลังคาปีกนกคลุม แผนผ...
ป้อมที่ตั้งอยู่ตรงบันไดทางทิศตะวันตกของพระที่นั่งเพชรภูมิไพโรจน์...
ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของพระที่นั่งเพชรภูมิไพโรจน์ตรงประตูนารีประเวศ ประกอบไปด้วยอาคารก่ออิฐถือปูนสองหลัง มีลานเชื่อมตรงกลาง ตั้งอยู่ภายในกำแพงรูปสี่เหลี่ยมขนมเปียกปูน มีลักษณะ...
ป้อมธตรฐป้องปก เป็นป้อมปราการ ตั้งอยู่บนไหล่เขาประจำทิศตะวันออก ก่อสร้างแข็งแรงในชัยภูมิอันเหมาะสมต้องตามตำราพิชัยสงคราม...
ป้อมเวสสุวรรณรักษา เป็นป้อมปราการ ตั้งอยู่บนไหล่เขาประจำทิศเหนือ ก่อสร้างแข็งแรงในชัยภูมิอันเหมาะสมต้องตามตำราพิชัยสงคราม...
ป้อมวิรุฬหกบริรักษ์ เป็นป้อมปราการ ตั้งอยู่บนไหล่เขาประจำทิศใต้ ก่อสร้างแข็งแรงในชัยภูมิอันเหมาะสมต้องตามตำราพิชัยสงคราม...
ป้อมวิรูปักษ์ป้องกัน เป็นป้อมปราการ ตั้งอยู่บนไหล่เขาประจำทิศตะวันตก ก่อสร้างแข็งแรงในชัยภูมิอันเหมาะสมต้องตามตำราพิชัยสงคราม...
วัดมหาสมณาราม หรือ วัดเขาวัง ตั้งอยู่ไหล่เขาด้านทิศตะวันออก เป็นวัดเก่าแก่ที่มีมาแต่เดิม ภายหลังจากการสร้างพระนครคีรีในสมัยพระบาทสมเด็จพระจอ...