จากพระราชดำริให้บูรณปฏิสังขรณ์พระนครคีรีขึ้นให้คงสภาพ กรมศิลปากรได้ดำเนินการสำรวจ และประกาศขึ้นทะเบียนพระนครคีรีเป็นโบราณสถานสำคัญของชาติ เมื่อวันที่ ๘ มีนาคม พุทธศักราช ๒๔๗๘ กำหนดเขตโบราณสถานไว้ทั้งภูเขา รวม ๓ ยอดเขา และกั้นเขตบริเวณโดยรอบพระนครคีรีออกไปจากตีนเขาอีก ๒๐ เมตร และในคราวนั้นเมื่อกรมศิลปากรได้รับงบประมาณจึงดำเนินการบูรณะพระที่นั่งและอาคารบางส่วน นับเป็นการบูรณะครั้งใหญ่ของพระนครคีรีเป็นครั้งที่ ๒ การบูรณะครั้งที่ ๓ ได้ดำเนินการขึ้นเมื่อพุทธศักราช ๒๕๒๔ – ๒๕๓๐ กรมศิลปากรได้จัดทำโครงการเสนอแผนทำนุบำรุงส่งเสริมศิลปวัฒนธรรมเข้าในแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ ๕ ชื่อโครงการอุทยานประวัติศาสตร์พระนครคีรี